Historia budynku

W 1873 roku przy obecnej ulicy Sokolskiej, która wówczas nosiła nazwę Karlsstraße, wzniesiono Reichshalle, budynek z salą koncertową, który stanął w sąsiedztwie browaru Juliusa Kuźnickiego z Poznania. W budynku utrzymanym w stylu neoklasycystycznym od 1915 roku mieściła się także restauracja, do której można było wejść od narożnika Placu Wolności i ulicy Sokolskiej. W Reichshalle koncerty regularnie organizował Oskar Meisner, dyrygent chóru i organizator życia muzycznego, który w 1882 roku założył Towarzystwo Śpiewacze w Katowicach. W sali koncertowali wybitni soliści, między innymi Ignacy Jan Paderewski, który właśnie tutaj dał 27 października 1901 roku jedyny koncert na śląskiej ziemi. Reichshalle służyła również zebraniom i zjazdom niemieckich organizacji społecznych, sportowych i kulturalnych.

Kiedy w 1906 roku budynek wykupiła spółka z większościowym polskim kapitałem, w sali mogły się zacząć odbywać koncerty polskich chórów oraz spotkania i imprezy polskich organizacji i stowarzyszeń. Gościła ona także znamienite postaci, takie jak Wojciech Korfanty, który przemawiał w niej na wiecu Związku Wzajemnej Pomocy, czy Józef Rymer, który w 1922 roku podejmował tu pięćsetosobową delegację polityków i działaczy z całej Polski po uroczystości podpisania aktu włączenia części Górnego Śląska do Polski.

W 1943 roku dobudowano prawe skrzydło sali, w którym mieścił się balkon i sień przejazdowa. Przebudowano także scenę, przeznaczając budynek na filharmonię. Dzięki tym działaniom w 1945 roku na wiosnę, oddano go nowo powstałej Państwowej Filharmonii w Katowicach.

W 1964 roku Filharmonia otrzymała czterdziestogłosowe organy firmy Berschdorf, które zamontowano na lewym bocznym balkonie, jednak w latach dziewięćdziesiątych ich właściciel postanowił podarować je Salezjańskiej Szkole Organistowskiej w Lutomiersku, co uniemożliwiło Filharmonii prezentację muzyki organowej. Na szczęście, dziś znów jest to możliwe dzięki zyskanym przez Filharmonię instrumencie, który pojawił się – tym razem na scenie – w sali koncertowej im. Karola Stryji wraz z rozbudową i remontem budynku. Zbudowane w 2011 roku przez Karl Schuke Berliner Orgelbauwerkstatt GmbH i zamontowane w latach 2013-2014 nowe organy mają 36 głosów, 3 manuały i pedał i są instrumentem najwyższej klasy. To na nich właśnie koncertują wybitni soliści m.in. podczas Filharmonicznych Wieczorów Organowych, które od 74. sezonu zyskały nowy, multimedialny kształt, wychodząc naprzeciw wymaganiom obecnych czasów, łącząc nowoczesne technologie z doskonałą jakością artystyczną, muzyczną i wykonawczą.

 

Wykorzystano m.in. wydawnictwa Muzeum Historii Katowic: „Katowice wczoraj” i „Przechadzki historyczne po Katowicach” J. Lipońskiej-Sajdak oraz wydawnictwo Filharmonii Śląskiej opublikowane w 2005 roku z okazji 60-lecia instytucji (red. K. Bula, B. Gaczek, K. Kiełbińska, A. Romaniuk, M. Skocza i G. Szymborska).

PARTNERZY