Projekty europejskie:
Kreatywna Europa
One an Orchestra Network in Europe. One is more. (2015-2019)
ONE? is more to piąte rozdanie międzynarodowego projektu ONE? ? An Orchestra Network for Europe, w którym Filharmonia Śląska uczestniczy od 2008 roku. Ostatnia edycja, trwająca od 2015 do 2019 roku, zrzeszyła 7 instytucji partnerskich (filharmonie i orkiestry) oraz uczelnię wyższą z Wielkiej Brytanii.
Projekt polegał na wymianie artystycznej poszczególnych muzyków zespołów orkiestrowych i tworzeniu wspólnych działań artystycznych siedzibach poszczególnych partnerów w Europie, takich jak koncerty i działania towarzyszące (wystawy, prezentacje multimedialne, warsztaty dla dzieci).
W ramach tego projektu w obecnym sezonie artystycznym:
– Modestas Barkauskas, zdobywca Brązowej Batuty oraz pozaregulaminowej nagrody ONE? dla najlepszego europejskiego laureata X Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. G. Fitelberga w Katowicach, zadyrygował zespołami: Orchestre de Picardie (14, 15 i 16 września 2018), Filharmonii Śląskiej (28 września 2018), Slovak Sinfonietty (15 listopada 2018) i RTV Slovenia Symphony Ljubljana (20 stycznia 2019); z orkiestrami w Sofii, Jenie i Zlinie.
– Brass orchestra, składająca się z muzyków zespołów biorących udział w projekcie, zagrała w Lubljanie
– 28 lutego 2019 zespół składający się muzyków Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej i Orchestra de Picardie z udziałem wiolonczelisty Sébastiena Hurtaud i altowiolistki Léi Hennio pod batutą Arie van Beeka, wykonali Don Quixote op. 35 R. Straussa oraz fragmenty Romea i Julii H. Berlioza.
– 4 i 5 marca 2019 r. koncert ten powtórzony został we Francji.
Łączny budżet projektu: 3 693 770,09 Euro
Wartość dofinansowania dla Filharmonii Śląskiej: 378 228,32 Euro
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007-2013,
XI Priorytet Kultura i dziedzictwo kulturowe?
Rozbudowa Filharmonii Śląskiej w Katowicach
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Działanie: Rozwój oraz poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym
Wzniesiony w 1873 roku w stylu neoklasycznym gmach był pierwszą salą koncertową w nowo powstałym mieście. Od zarania stał się miejscem ważnych wydarzeń artystycznych i historycznych w regionie. Sala koncertowa na początku służyła szczególnie koncertom organizowanym przez Oskara Meisnera, dyrygenta chóru, organizatora Towarzystwa Śpiewaczego (1882 r.). Gościła wielu wybitnych wirtuozów i była miejscem historycznego recitalu Ignacego Jana Paderewskiego, jedynego na śląskiej ziemi (27.X.1901r.).
W 1906 roku budynek nabyła spółka z kapitałem polskim, dzięki czemu w sali częściej niż dotychczas goszczono śpiewaków polskich chórów, organizowano obrady polskich organizacji i stowarzyszeń społeczno-kulturalnych. Tutaj entuzjastycznie witano Wojciecha Korfantego na wiecu Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych, a w dniu 16 VII 1922 roku odbyło się uroczyste śniadanie dla 500 gości, zorganizowane przez pierwszego Wojewodę Śląskiego, Józefa Rymera z okazji włączenia części Górnego Śląska do Polski. W latach 1922?1937 gmach stał się własnością Związku Powstańców Śląskich. W czasie II wojny światowej wnętrze przebudowano na potrzeby tworzonej filharmonii.
Przez ponad 130 lat zabytkowa sala cieszyła wszystkich wyborną akustyką, neoklasycznym wyglądem i rzadkim w takich miejscach dziennym światłem. Zasłużony dla pracy artystycznej obiekt wymagał gruntownej modernizacji i powiększenia przestrzeni. Staraniami pani Dyrektor Grażyny Szymborskiej oraz zespołu pracowników filharmonii rozpoczęto wdrażanie zamysłu do realizacji.
W 2006 roku rozpisano ogłoszony przez Filharmonię Śląską i Stowarzyszenie Architektów Polskich konkurs architektoniczny, w którym zwyciężył projekt Michała Kapturczaka z poznańskiej pracowni projektowej CONSULTOR Sp. z o.o.
Szansą spełnienia marzeń melomanów i filharmoników śląskich o bardziej komfortowych warunkach tworzenia muzyki stał się ogłoszony w 2008 roku konkurs na przyznanie dotacji ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2014, po rozstrzygnięciu którego Filharmonia Śląska otrzymała dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. ?Wkład własny? zapewnił budżet województwa śląskiego. Po podpisaniu 21 września 2009 roku umowy o dofinansowanie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, rozpoczęto realizację projektu.
Generalnym wykonawcą zostało konsorcjum Mostostalu Warszawa SA i hiszpańskiej firmy Acciona Infraestructuras, a inżynierem kontraktu ? Inwestprojekt Śląsk. Przetarg na budowę organów muzycznie zaprojektowanych przez prof. Juliana Gembalskiego wygrała niemiecka firma Karl Schuke Berliner Orgelbauwerstatt GmbH, znana w świecie z mistrzostwa rzemiosła. Organy dotarły do Katowic 11 listopada 2013 roku, a ich montaż został ukończony 7 grudnia 2013 roku.
Od 2012 roku nastąpiła zmiana generalnego wykonawcy robót budowlanych, którym zostało konsorcjum Mostostal Warszawa SA, a funkcję inżyniera kontraktu przejęło Przedsiębiorstwo Realizacji Inwestycji INWESTOR s.c. Jarosław Gajek ? Wiesław Strzałkowski.
Rozbudowa nie okazała się prosta. Na drodze stanęły komplikacje prawne i techniczne. Dotychczasowa dokumentacja sprzed rozbudowy zawierała nieścisłości, a zakres szkód górniczych okazał się poważniejszy, niż przewidywano. Fundamenty wzmocniono metodą palowania (jet grounting). Budynek historyczny, wzniesiony w oparciu o XIX-wieczne normy budowlane, dostosowywano do współczesnych standardów i wymogów technicznych.
Wszystkie te aspekty wpłynęły na wydłużenie czasu realizacji projektu i wzrost zakładanych kosztów rozbudowy.
Mimo tych trudności budowę udało się szczęśliwie zakończyć. W dniu 31 stycznia 2014 roku wydano pozwolenie na użytkowanie obiektu, a 3 marca 2014 roku Mostostal Warszawa SA ? generalny wykonawca prac budowlanych ? przekazał obiekt Filharmonii Śląskiej. 19 lutego 2014 roku do siedziby Filharmonii dotarł wprost z wytwórni w Hamburgu fortepian marki Steinway & Sons, zaś 7 marca 2014 roku fachowcy z firmy Karl Schuke Berliner Orgelbauwerkstatt GMBH zakończyli strojenie i intonowanie organów.
EFEKTY ROZBUDOWY
Powierzchnia użytkowa Filharmonii Śląskiej zwiększyła się o 2066 m? (do 5252 m?). Wnętrza są klimatyzowane, a sala koncertowa zyskała organy. W nowej części budynku zbudowano salę kameralną na 110 miejsc z wyposażeniem estrady. Na ostatniej kondygnacji powstała tzw. ?Strefa melomana?: sala seminaryjna połączona z kawiarnią muzyczną i podniebnym patio ? zielonym ogródkiem muzycznym. Zlikwidowano architektoniczne bariery dla osób niepełnosprawnych, zamontowano nowoczesne windy.
Wreszcie we własnej siedzibie możliwa będzie praca wszystkich zespołów i komórek administracyjnych. Muzycy zyskali nowe garderoby, sale prób, bibliotekę nut, magazyny instrumentów. Garaż dostosowano do załadunku instrumentarium i sprzętu pod dachem.
W czasie realizacji tego projektu filharmonicy działalności artystycznej nie przerwali. Koncertowali w Domu Kultury w Katowicach-Giszowcu, w wielu kościołach, świetnej sali Akademii Muzycznej w Katowicach, w Chorzowskim Centrum Kultury ? i w zabytkowym budynku Biblioteki Śląskiej, gdzie miejsce dla prób i koncertów znalazła Śląska Orkiestra Kameralna. Chór pracował w szkole muzycznej im. M. Karłowicza. Po trzech i pół roku wszyscy wracają do siebie, na ul. Sokolską 2.
Całkowita wartość inwestycji: 47 476 025 zł
Wysokość dofinansowania przez EFRR: 21 327 438 zł
Dofinansowanie z budżetu Województwa Śląskiego: 26 148 587 zł
Programy Ministra 2017- 2019:
Program Muzyka i Taniec – Interwencje 2017
X Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga.
Instytucja zarządzająca: Instytut Muzyki i Tańca
Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga to organizowany od 1979 r., jeden z najważniejszych konkursów wykonawczych w Polsce, zrzeszony w Światowej Federacji Międzynarodowych Konkursów Muzycznych w Genewie.
W 2017 roku został on dofinansowany w ramach projektu Interwencje 2017, którego celem było między innymi wsparcie najważniejszych, międzynarodowych lub ponadregionalnych, wydarzeń artystycznych i naukowych w zakresie muzyki i tańca.
Spośród prawie 300 rejestracji dyrygentów z całego świata, w czerwcu po weryfikacji 171 prawidłowych zgłoszeń komisja weryfikacyjna wyłoniła 50 uczestników i 10 kandydatów rezerwowych. Konkurs otworzył 17 listopada koncert inauguracyjny. Konkurs objęty został Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy.
Do konkursu przystąpiło 47 uczestników, których oceniało 11-osobowe, międzynarodowe jury dyrygenckie, a występom towarzyszyła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej oraz 5-cioro wybitnych polskich solistów.
W trakcie 7 dni przesłuchań konkursowych z udziałem widowni (trwających między 18 a 24 października) wyłonionych zostało 6 laureatów 3 nagród i 3 wyróżnień. Wystąpili oni podczas trzech koncertów, z których dwa odbyły się w Filharmonii Śląskiej (25 i 26 listopada). A trzeci w Filharmonii Narodowej w Warszawie 27 listopada 2017 roku.
Laureaci konkursu:
I nagroda ? Su-Han Yang, który otrzymał Złotą Batutę i kwotę 25 000 Euro ufundowaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
II nagroda ? Bar Avni (poza projektem Interwencje), która uzyskała Srebrną Batutę i kwotę 20 000 Euro ufundowaną przez Marszałka Województwa Śląskiego
III nagroda – Modestas Barkauskas, uhonorowany Brązową Batutą i kwotą 15 000 Euro ufundowaną przez Prezydenta Miasta Katowice
I wyróżnienie w wysokości 10 000 Euro? ufundowane przez PKO Bank Polski S.A., sponsora strategicznego konkursu ? Aleš Kománek
II wyróżnienie w wysokości 7000 Euro, ufundowane przez Mokate S.A., sponsora konkursu ? Boo Huan Lien
III wyróżnienie w wysokości 5000 Euro, ufundowane przez Fundację Muzyczną Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. G. Fitelberga oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Filharmonii Śląskiej ? dla Iaroslav Zaboiarkin
Przyznano także nieregulaminowe nagrody specjalne, ufundowane przez zewnętrznych partnerów. Ich laureatami byli:
– Bar Anvi, która otrzymała nagrodę w wysokości 10 000 złotych ufundowaną przez Stoart
– Marek Wroniszewski, który otrzymał nagrodę w wysokości 4 334,50 złotych ufundowaną przez Tishę i Piotra Gajewskich
Uroczyste wręczenie wyróżnień nastąpiło w dniu 25 listopada, podczas gali wręczenia nagród.
Kwota dofinansowania projektu: 2 000 000 zł
Edukacja kulturalna 2017
Wokół X Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga – Melomania bez granic!
Instytucja zarządzająca: Narodowe Centrum Kultury
W ramach programu Edukacja Kulturalna 2017, Narodowe Centrum Kultury wspierało zadania z zakresu edukacji kulturalnej, które były ważne dla rozwoju kapitału społecznego, obejmując projekty rozwijające kreatywność i aktywizujące twórczo uczestników reprezentujących wszystkie grupy wiekowe i społeczne. Wśród dofinansowanych działań znalazł się projekt Filharmonii Śląskiej pod nazwą Melomania bez granic!
Stanowił on dedykowany odbiorcom zbiór 6 działań, w których w pewnym zakresie wykorzystano narzędzia nowoczesnych technologii, dający nowy wymiar ekspresji i zasięgu oddziaływania. Zrealizowano międzypokoleniowe warsztaty Muzyczna podróż Vivy, grę scenariuszową Muzyczny Escape Room, warsztaty Imaginuj to sobie!, animację komputerowa online oraz publikacje: kolorowankę i płytę dla dzieci.
Muzyczna podróż Vivy to warsztaty z elementami arteterapii, które zakończono spektaklem z udziałem grup biorących udział w zajęciach. Podłożem fabularnym i dydaktycznym były dwie autorskie książki ? Dźwiękowy domek emocji oraz Viva w Filharmonii Śląskiej ? Dźwiękowy domek emocji cz. II (wydanie z płytą), a przedmiotem zajęć były tajniki pracy dyrygenta oraz charakterystyka zespołów muzycznych. Uczestnikom warsztatów towarzyszyło 5 koordynatorów, których wspierali inni specjaliści, tacy jak aktor, reżyser i scenograf Teatru Śląskiego, czy muzycy Filharmonii Śląskiej.
Muzyczny Escape Room był stworzony w formie gry scenariuszowej, w której uczestnicy byli zamykani kolejno w jednym z 4 pomieszczeń w Filharmonii Śląskiej. Musieli oni rozwiązać liczne łamigłówki i podążać za wskazówkami, które miały ich doprowadzić do otwarcia danego pomieszczenia, by przejść do następnego etapu. Na każdy z nich mieli 10 minut.
Imaginuj to sobie! to warsztaty, które odbyły się dnia 6 października 2017 roku w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Tarnowskich Górach. Działanie miało na celu rozwój umiejętności artystycznych poprzez połączenie świata muzyki, plastyki i techniki multimedialnej (poszukiwanie nowych form ekspresji artystycznej). Rezultatem warsztatów było stworzenie fabuły i tła animacyjnego do programu muzycznego (30 sekundowa animacja do uwertury Bajka Stanisława Moniuszki). Trwały one niespełna 6 godzin i prowadzone były przez dr hab. Katarzynę Kroczek-Wasińską, dr Iwonę Pomianowską oraz dr hab. Kaję Renkas.
Kwota dofinansowania: 52 000 złotych
Muzyka 2017
Wokół X Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga – wobec wyzwań Ery globalnej
Instytucja zarządzająca: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Departament Mecenatu Państwa
Celem projektu było wsparcie działań upowszechniających i promocyjnych ? wokół X MKD, poprzez upowszechnianie wiedzy o sztuce dyrygenckiej i dziedzictwa muzycznego kompozytorów europejskich pośród społeczności krajowej i międzynarodowej. We współpracy z Telewizją Polską w Katowicach zrealizowano projekt filmowy, złożony z miniatur pt.: Dyrygowanie w pigułce wg scenariusza dyrygenta ? Wojciecha Michniewskiego, a także film dokumentalny i reportaż pt.: Sztuka dyrygowania wg. scenariusza i reżyserii Violetty Rotter- Kozery. Materiały filmowe zostały zaprezentowane na antenie Telewizji Katowice, i dotarły do ok. 40 tys. odbiorców telewizyjnych. Ponadto miniatury udostępniono w obiekcie w trakcie trwania konkursu a wszystkie materiały na stronach internetowych Pozyskano nowe kręgi odbiorców poprzez budowanie wydarzenia z udziałem nowoczesnych technologii (Facebook, upowszechnianie filmu w telewizji i Internecie), realizowane poza siedzibą 2 koncerty kameralne z udziałem Śląskiej Orkiestry Kameralnej pod batutą Roberta Kabary oraz solistą ? Krzysztofem Jakowiczem (skrzypce), a także próba czytana w Teatrze Śląskim, pozwoliły dotrzeć do nowego odbiorcy. Jednocześnie projekt ? dzięki ogólnopolskiej kampanii indoorowej i działaniom outdoorowym przyczynił się do promocji regionu śląskiego pośród społeczności krajowej i międzynarodowej, jako czołowego ośrodka kultury muzycznej w Polsce.
Kwota dofinansowania: 100 000 zł
Dyrygent ? rezydent sezon 2016/2017
Paweł Jaskółka
Instytucja zarządzająca: Instytut Muzyki i Tańca
Celem programu była prezentacja i promocja młodych polskich dyrygentów. Program umożliwiał młodym dyrygentom start zawodowy na scenach filharmonii i nabywanie praktyki wykonawczej poprzez stworzenie im możliwości współpracy i bezpośredniego kontaktu z zawodowym zespołem orkiestrowym lub operowym. Ponadto miał za zadanie zachęcić polskie instytucje muzyczne do podejmowania współpracy z młodymi dyrygentami.
Paweł Jaskółka ? dyrygent-rezydent sezonu 2016/2017, absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie
w klasie kompozycji i teorii muzyki, którą ukończył z wyróżnieniem. Uczestniczył w kursach mistrzowskich m.in. Colina Mettersa, Jean-Luc Tingauda oraz Alexandra Liebreicha. Studia dyrygenckie II stopnia w klasie prof. dra hab. Mirosława Jacka Błaszczyka Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach zakończył w 2015 r. z oceną celującą. Uczestnik środowiskowych Studiów Doktoranckich (kompozycja i teoria muzyki, specjalność: teoria muzyki) Akademii Muzycznej w Krakowie.
Paweł Jaskółka asystował dyrygentom prowadzącym w 7 programach koncertów, uczestniczył
w próbach sekcyjnych i tutti orkiestry symfonicznej, chóru, orkiestry kameralnej i solistów, samodzielnie poprowadził 4 koncerty cyklu Młoda Filharmonia dedykowane młodzieży szkolnej oraz opowiedział o arkanach nauki zawodu dyrygenta młodzieży szkoły muzycznej podczas spotkania autorskiego.
Kwota dofinansowania: 23 600 zł
Program Zamówienia kompozytorskie 2017
Mikołaj Górecki dzieło symfoniczne
Instytucja zarządzająca: Instytut Muzyki i Tańca
Dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu Zamówienia kompozytorskie, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca, podczas inauguracji Vi Dni Henryka Mikołaja Góreckiego usłyszeć można było Koncert na klarnet i orkiestrę Mikołaja Góreckiego. Kompozycję można było usłyszeć w Sali Koncertowej im. Karola Stryji w Filharmonii Śląskiej w wykonaniu muzyków Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Jacka Rogali oraz Romana Widaszka, klarnecisty i wykładowcy katowickiej Akademii Muzycznej, dla którego utwór został skomponowany i któremu został zadedykowany.
Kwota dofinansowania: 48 700,00 zł
Infrastruktura kultury 2018
Postaw na Muzykę! – zakup instrumentów dla Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego
Instytucja zarządzająca: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Departament Szkolnictwa Artystycznego
Realizacja projektu umożliwiła zakup instrumentów dla Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego.
Zakupiono: 2 komplety klarnetów AB, komplet instrumentów perkusyjnych (dzwonki orkiestrowe), 3 waltornie, 3 trąbki B, trąbkę C, 2 puzony (tenorowo-basowe).
Podniesienie jakości zaplecza instrumentów orkiestrowych przyczyniło się do zwiększenia poziomu artystycznego wykonań w sezonie artystycznym 2017/2018 i podniesienia konkurencyjności instytucji.
Kwota dofinansowania: 349 876,55 zł
Program dyrygent ? rezydent sezon 2018/2019
Joanna Natalia Ślusarczyk
Instytucja zarządzająca: Instytut Muzyki i Tańca
Celem programu jest prezentacja i promocja młodych polskich dyrygentów. Program umożliwia młodym dyrygentom start zawodowy na scenach filharmonii i nabywanie praktyki wykonawczej poprzez stworzenie im możliwości współpracy i bezpośredniego kontaktu z zawodowym zespołem orkiestrowym lub operowym. Ponadto ma za zadanie zachęcić polskie instytucje muzyczne do podejmowania współpracy z młodymi dyrygentami.
Joanna Natalia Ślusarczyk
Ukończyła (2016) z wyróżnieniem dyrygenturę symfoniczno-operową w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie prof. Mirosława Jacka Błaszczyka. Obecnie jest doktorantką tej uczelni. Jest także absolwentką Akademii Muzycznej w Krakowie (kierunek: kompozycja i teoria muzyki, dyplom z wyróżnieniem) oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego (europeistyka, studia I st.).
Laureatka III nagrody I European Union International Conducting Competition w Bułgarii (Sofia/Pazardjik 2018). W tym roku zdobyła też I miejsce na Międzynarodowym Konkursie London Classical Soloists Conducting Competition w Wielkiej Brytanii oraz została wyróżniona nagrodą specjalną The BMW International Conducting Masterclass and Competition w Esposende (Portugalia).
Za osiągnięcia artystyczne uhonorowana została między innymi stypendiami ministra kultury i dziedzictwa narodowego (2008, 2009), Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (2008) oraz Małopolskiej Fundacji Stypendialnej Sapere Auso (2006, 2009).
Jest założycielką Małopolskiej Orkiestry Kameralnej, a także dyrygentką Krakowskiej Młodej Orkiestry Kameralnej.
W ramach realizowanej rezydentury Joanna Ślusarczyk będzie asystowała dyrygentom prowadzącym koncerty (4 programy), brała udział w próbach sekcyjnych i tutti z zespołami orkiestrowymi, chórem i solistami. Poprowadzi również orkiestrę symfoniczną w 8 koncertach cyklu Młoda Filharmonia (2 programy) oraz przybliży swoją drogę edukacji zawodowej młodzieży szkolnej podczas spotkania autorskiego.
Kwota dofinansowania: 25 000 zł
