NA 200. URODZINY MONIUSZKI

Orkiestra Symfoniczna i Chór Filharmonii Śląskiej zapraszają na koncert rocznicowy z okazji 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki, złożony z fragmentów najsłynniejszych jego oper i „Sonetów krymskich”, w piątek 17 maja. Na dyrygenckim podium stanie Zbigniew Graca, wyróżniony na II Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów im. G. Fitelberga, a solistami będą tenor Paweł Skałuba i baryton Paweł Trojak. Chór do koncertu przygotuje Jarosław Wolanin. Pierwsza opera w języku polskim „Heca albo polowanie na zająca” powstała już w XVII wieku. Był Karol Kurpiński i jego „Zabobon czyli Krakowiacy i Górale”, ale za twórcę polskiej opery narodowej uważa się Stanisława Moniuszkę. Pisał też operetki, „Żółta szlafmyca” jest przykładem, że komponował nie tylko ku pokrzepieniu serc.
Maria Fołtyn wystawiła „Halkę” m.in. na Kubie, w Japonii, Meksyku i Brazylii, ale żadnej opery Moniuszki nie oglądano w Australii, choć Polonia żyje tam liczna. Maria Fołtyn, wielka orędowniczka Moniuszki widziała w nim geniusza, ale już Karol Szymanowski – „smutne niziny”. Śpiewaczkę i kompozytora godzi dyrygent Marc Minkowski, twierdząc: „To wcale nie gorszy kompozytor od francuskich twórców operowych jego czasów”, zaś legendarny włoski skrzypek i dyrygent Fabio Biondi stawia Moniuszkę na równi z Bellinim, Donizettim i Verdim. Z pewnością wie, co mówi. W styczniu br. poprowadził w Warszawie koncertowe wykonanie „Halki” w języku włoskim przez znakomitych solistów i grającą na instrumentach historycznych orkiestrę Europa Galante.
Nie mamy wątpliwości, że talent Stanisława Moniuszki przejawia się przede wszystkim w swoistej melodyce jego pieśni, będącej jakby kwintesencją polskości. Wszak wyrosła ona z uogólnienia polskiego folkloru, szeroko rozumianego (pieśń ludowa, mieszczańska, popularna, przekazana tradycją) bez preferowania wybranego regionu. Znajdziemy w niej rytmy i poloneza, i mazura, i kujawiaka czy krakowiaka. Śpiewnością pieśni Moniuszki zbliżają się do rosyjskiej liryki wokalnej bardziej, niż do romantycznej niemieckiej Lied. Mimo prostoty środków muzycznych, pieśni Moniuszki świadczą o jego niezwykłej inwencji melodycznej oraz doskonałym przyleganiu muzyki do tekstu. Szczególnie interesującym utworem są „Sonety krymskie” do słów Adama Mickiewicza, będące przykładem ujęcia cyklu poetyckiego w cykl wokalno-instrumentalny. Z 18 sonetów poety kompozytor wybrał 8 i poprzedził je instrumentalną „Intradą”.

17 maja 2019, piątek godz. 19.00 [T] [S]
Sala koncertowa im. Karola Stryji, Filharmonia Śląska
Koncert z okazji 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej
Chór Filharmonii Śląskiej
Zbigniew Graca – dyrygent
Paweł Skałuba – tenor
Paweł Trojak — baryton
Jarosław Wolanin – przygotowanie chóru
Program:
Stanisław Moniuszko – Sonety krymskie na tenor, chór mieszany i orkiestrę
Stanisław Moniuszko – Uwertura do opery Verbum Nobile
Stanisław Moniuszko – Aria Stanisława z opery Verbum nobile
Stanisław Moniuszko – Aria Jontka z opery Halka
Stanisław Moniuszko – Duet Jontka i Janusza z opery Halka
Stanisław Moniuszko – Tańce góralskie z opery Halka
Stanisław Moniuszko – Chór z opery Halka „Modlitwa”
Stanisław Moniuszko – Aria Stefana z opery Straszny dwór
Stanisław Moniuszko – Aria Miecznika z opery Straszny dwór
Stanisław Moniuszko – Chór dziewcząt z opery Straszny dwór
Stanisław Moniuszko – Duet Stefana i Zbigniewa z opery Straszny dwór
Stanisław Moniuszko – Mazur z opery Straszny dwór

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu Moniuszko 2019 – Promesa realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca