ODWOŁANE | KONCERT PAPIESKI | Robert Kabara | Jarosław Wolanin | Chór Filharmonii Śląskiej | Śląska Orkiestra Kameralna

Koncert Papieski w 100. rocznicę urodzin Jana Pawła II

Wykonawcy:

• Robert Kabara – dyrygent
• Jarosław Wolanin – dyrygent, przygotowanie chóru
• Chór Filharmonii Śląskiej
• Śląska Orkiestra Kameralna

Program:

• Henryk Mikołaj Górecki – Totus Tuus
• Piotr Ślęczek – Źródło (sł. Jan Paweł II – fragment Tryptyku Rzymskiego)
• Piotr Ślęczek – In memoriam (sł. Jan Paweł II – fragment Tryptyku Rzymskiego)
• Sławomir Czarnecki – Hymnus in honorem Sancti Johannis Pauli Papae II 
• Juliusz Łuciuk – O ziemio polska (sł. Jan Paweł II)
• Krzysztof Penderecki – Chaconne in memoria del Giovanni Paolo II
• Wolfgang Amadeusz Mozart – Litania Loretańska KV 195, Te Deum KV 141
• Aleksandra Chmielewska – Ad te levavi oculos meos na chór żeński i orkiestrę kameralną
  Nagroda pozaregulaminowa Filharmonii Śląskiej na III Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Patri Patriae, na utwór poświęcony pamięci Ojca Świętego Jana Pawła II

Koncert upamiętniający 100. rocznicę urodzin Jana Pawła II obfitować będzie głównie w muzykę jemu dedykowaną, a także taką, do której wykorzystano słowa Papieża Polaka. Będzie to więc duchowa uczta, która skłoni do zadumy i przemówi do Melomanów metafizycznym językiem muzyki.

Totus Tuus powstało do słów Marii Bogusławskiej, która związana jest z Akademią Teologii Katolickiej w Warszawie. Tekst oparty jest na słowach motta Jana Pawła II i został przygotowany przez chór Akademii na pielgrzymkę papieża do Polski w czerwcu 1987 roku. Ten dedykowany Ojcu Świętemu utwór jest niezwykle wzruszający i łączy w sobie podziw dla działania i myśli Jana Pawła II z kultem maryjnym, wyrażanym wielokrotnie powtarzanym zaśpiewem „Maria”, wiążącym klamrą całość dzieła.

Źródło Piotra Ślęczka to z kolei utwór mający dla filharmoników śląskich szczególne znaczenie. Chór Filharmonii Śląskiej prawykonał to dzieło podczas koncertu przeszło 10 lat temu – w październiku 2009 roku, wtedy z okazji Dnia Papieskiego. Oparte na tekście Tryptyku Rzymskiego dzieło będzie kolejnym punktem tego koncertu. Z tego samego źródła słowa zaczerpnął Ślęczek w dziele In memoriam, które zostało nagrodzone na I Międzynarodowym Konkursie Kompozytorów im. H.M. Góreckiego w 2012 roku, otrzymując pierwszą lokatę.

Kolejna kompozycja, czyli Hymn ku czci Świętego Jana Pawła II Sławomira Czarneckiego, powstała w 2014 roku z okazji kanonizacji Ojca Świętego. Ma ona trzy zwrotki, wraz ze wstępem i zakończeniem, a każda ze zwrotek prezentuje inne podejście w opracowaniu muzycznym. Łączy je refren, słowami: „Te Beatum canimus” („Ciebie Świętego sławimy”).

Następnie Chór Filharmonii Śląskiej wykona pieśń Juliusza Łuciuka O, ziemio polska do słów Jana Pawła II. Ten niezwykle przejmujący tekst zyskał jeszcze na znaczeniu dzięki muzyce Łuciuka, stając się stałą pozycją programów chórów w całej Polsce. Wybrzmi więc: „O, ziemio polska! Ziemio trudna i doświadczona! Ziemio piękna! Ziemio moja! Bądź pozdrowiona”.

Po kompozycjach na chór a capella przyjdzie czas na kompozycję instrumentalną, Chaconne del Giovanni Paolo II Krzysztofa Pendereckiego przeznaczone jest bowiem na orkiestrę smyczkową. Tytułowa chaconna jest znaną z baroku polifoniczną formą wariacyjną. Współczesny kompozytor połączył ten schemat z klasycystycznym opracowaniem tematu i wariacji oraz czystą dramaturgią, melodyką i ekspresyjnym lamentem, noszącym ślady stylistyki romantycznej. Alicja Jarzębska zauważa, że przywołujący pamięć papieża Polaka utwór jest kontynuacją i syntezą europejskiej tradycji muzycznej, połączoną z ideą opus perfectum et absolutum, z artyzmem polifonicznej i wariacyjnej techniki, jasnej konstrukcji formy, a także z ekspresją i pięknem linii melodycznej, sugestywnie oddziałującej na ludzkie emocje, co jest tak trudne do wyrażenia słowami.

Następnie odejdziemy od utworów związanych z Janem Pawłem II, pozostaniemy jednak przy muzyce sakralnej. Zwieńczeniem wieczoru będą dwie kompozycje Wolfganga Amadeusa Mozarta – Litania Loretańska oraz Te Deum, zakończymy jednak ponownie dziełem łączącym się z Ojcem Świętym. Zabrzmi Ad te levavi oculos meos na chór żeński i orkiestrę kameralną Aleksandry Chmielewskiej, za które twórczyni otrzymała nagrodę pozaregulaminową Filharmonii Śląskiej na III Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Patri Patriae, na utwór poświęcony pamięci Ojca Świętego Jana Pawła II. Finałowe kompozycje ukoronują wieczór w sposób podniosły i godny.